Verzetshelden

Bie t Verzetsmuseum in Amsterdam gaait t woord ’verzetshelden’ in de ban. Volgens de lu dij t doar veur t zeggen hebben kinnen mìnsen wel heldhafteg wezen, mor ze binnen nooit 100 persìnt n held.

t Bliekt dat de laaidengevenden van t museum gain verzetshelden binnen. t Binnen lu dij ‘begripvol’ veurbie goan aan beeldsproak en verbeeldenskracht van toal. Dus wordt de lieste mit verbannen woorden aal langer. Swaarde Piet krigt ter weer n lötgenoot bie.

Zulfbenuimde, moreel gemankeerde aktivisten binnen doaglieks op zuik noar spiekers op leeg wotter. Vrouger haar elk dörp wel n dörpsgek. Tegenwoordeg dolen der drommen gestichtsriebe waiken rond. De vrougere boetenbaintjes waren meer van t type ‘ze-waiten-nait -beter’. Dij van tegenwoordeg kin je kwalifiseren as ‘bewust-tredietsie-en-kultuurslopende-idioten’. As t aan heur ligt wordt de swaarde lieste mit verboden begrippen n ‘never ending story’.

t Wachten is din ook op d’eerste sneuneuzen dij aggewaaiern goan tegen d’uutdrokken ‘swaarde lieste’.

Ain ding is zeker: toalgenoside is n gevoarleke ontwikkeln, omreden d’historie wordt geweld aandoan. En aal meer lu in laaidengevende pozietsies waarken hieraan mit. Lu dij der kritisch tegenover stoan worden deur heur braandmaarkt as diskriminerende rasisten.

t Wordt tied dat ter verzetshelden opstoan….

Eltje Doddema

Buurman Jan – swaart op wit

“Hest t ook lezen? n Swaart wichie uut Utrecht mag noa joaren traauwe dainst nait meer veur Swaarde Piet speulen. Heur van neture donkere hoedskleur paast nait in t ploatje van t bedrief dat ìnkeld mor meer waarken wil mit routveegpieten.”

Buurman Jan was, zo as elke weke, delezakt op zien proatstoule. “Nou, dat verwondert mie niks,” zee ik. “In Utrecht zitten nusten wokers. Kovvie?”

“Zeker,” zee buurman Jan. “Mor ik mout zo stoadegaan op pot van dat wokegedram. Dat soort volk staait op d’achterste poten as blaanken knötjes in t hoar hebben of n rastakapsel droagen. Dat nuimen ze t touaigen van aandermans kultuur. Ze binnen nait wies. Man, elke mentoal gemankaaierde blast tegenwoordeg n vaalze serenoade op n lekke loftrompet. Ik bin der kloar mit.”

“t Is n misvatten dat verkleuren d’oplözzen is tegen rasisme,” zee ik.

“Dat zeg ik,” zee buurman Jan. “k Was vrouger wel ais zo swaart as n Turk. Din brocht gruine zaibe d’uutkomst en din kreeg ik van t bounen n rooie kleur. Van aal dij kleuren bin k niks minder worden. Mor tegenwoordeg beland je mit zo’n vergelieken aan de schaandpoale of wor je insmeerd mit pek en veren. k Wil gain swaartkieker wezen, mor dizze ontwikkeln veurspèlt nait veul gouds.

Der binnen zulfs wokers dij heur dambrikken en schoakstokken in aandere kleuren vaarfd hebben. Ze kinnen t nait verkroppen as ze verlaizen van wit. Mor ik zeg die dit: wat swaart is mout je nait blaiken willen mit gekleurde argumenten. Kom ik goa weer noar mien Griet. Dij het ook wat mit swaart. Dij wil nog wel ains swaartgalleg wezen. Tjeu.”

En vot was Buurman Jan. Hai haar in wezen geliek. Lu mouten opholden mit t zok draaien en keren in t deur heurzulf geabsorbeerde leed en verdrait. Doar zol t wichie uut Utrecht vast ook nait raauweg om worden. En der binnen nou ainmoal mementen dat de kleur “swaart” negatief overkomt. Wat docht je van t swaarde schoap van de femilie dij as swaarthandeloar swaart geld verdainde en deur de plietsie aanholden wer.

Ze haren noamelk bewies: swaart op wit.

Tussen de regels deur – knuppel uut de zak

Der binnen lu dij aandern vervluiken. Heur woapens binnen begrippen as ‘rasisme’ en ‘kultureel touaigen’. Mor des te meer ruumte ze kriegen en des te voaker aandern begrip teunen worden woorden al gaauw doaden. Op stoapel stoande boukverbrandens, dij mit veul tamtam ploatsvinden, binnen din nait meer ondenkboar. t Zulfde geldt veur beeldenstörmen. Mit veul tamtam wordt dit spektoakel prezenteerd as t entree in t nije Eldorado. En inderdoad: sommegen sturen aandern deur t vuur om heur doulen te berieken.

Nou bedenk ik dat ‘tamtam’ deur dat soort drammers wel ains as t kultureel touaigen van n meziekinstrument beschaauwd worden kin. Want der binnen aaltied wel stòkken te vinden om mit te sloagen.

Mor woar k ainglieks t mainst benijd noar bin is wat d’echte driefveren binnen om aandern mit woke-gedrag te terrorizeren. Want as je beweren mentoal te kreperen deur nait zulfbeleefde gebeurtenizzen din is der dudelk wat mis. Körtom: wat drift dat soort volk om zok te misdroagen.

Ain ding is zeker: lu dij mitgoan mit dizze woke-gekte missen de riekdom van datgene woar ze tegen binnen. Weerdes as vrundschop, laifde veur de netuur en solidariteit binnen internationoal. n Goie lezer en verstoander hoalt dat ook uut de vrundschop tussen bieveurbeeld Winnetou en Old Shatterhand. Van doaruut ontwikkel je joen historisch besef en geef je de biebeheurende weerdes deur.

De grootste woke-katalyzatoren binnen traauwens medioa, uutgeverijen en onderwies. Hoogopgelaaid wezen is dus gain gerantsie veur t gebruuk van t gezond benul.

Zollen de verhoalen van Andersen en de bruiers Grimm ook nog op de körrel nomen worden? Lu dij stilswiegend noar de nije klaaier van de kaaizer kieken binnen der ja zat.

Mor ik loat din de knuppel uut de zak…….

Buurman Jan: zak

“Hest t wel mitkregen zeker. De zeun van n swoager van mien Griet het de zak kregen. Dylano, zo hait e, is op stoande vout ontsloagen. Dij het zok lestdoags op sosioale medioa kritisch uutloaten vanwege t faait dat hai n rasist nuimd wordt omdat hai tot t blaanke ras beheurt en hai de figuur Swaarde Piet gain stereotyperen vindt. En dat t nait òfdut as n blaanke n gedicht van n swaarde vertoalt. En dat hai niks kin mit uutdrokkens as ‘lu van kleur’ en ‘tot sloaf gemoakten’.

Dat is kommen omdat de femilie Meiland de kop van jut worden is deur lu van woke-Nederland. Doardeur willen verschillende bedrieven niks meer mit aal dij Meilandjes te moaken hebben. Veul bedrieven hebben de keudel introkken. t Is n soort van ondergrondse veenbraand aan t worden dij op t punt staait bovengronds de boudel in de fik te zetten.”

“Nee, doar heb k niks van mitkregen”, zee ik. “Hou komt t dast op n deurdeweekse dag aanlopen komst?

“Nou kiek, mien Griet en ik binnen baange dat wie dammeet ook swaart aankeken worden vanwege t faait dat Dylano zok uutloaten het op n menaaier dij wokers nait aanstaait. Want ik zeg die dit: as dat soort lu t veur t zeggen kriegen din wordt elk verplicht om zien of heur dna òf te geven. En din kommen wie op n dag de drumpel van winkels en bedrieven nait meer over, omreden wie worden scand en waaigerd vanwege t gedrag van onze femile. Paas doe ook mor op. Dien bloudliene kin in d’ogen van dij mentoal gemankeerde wokers vast ook nait deur de beugel. Dien veurgeslacht wordt, as t even tegenzit, ook linkt aan sloavernij. En din bist de pineut. Kiek, ongeacht joen politieke veurkeur, joen geleuf of overtugen: as de gaalge opzet wordt veur lu zo as wie, dij zulf debet binnen aan t doun en loaten van femilie, mor doarveur wel veroordaild worden, din baarg joe mor. Din is de bere lös. Man, t wordt ter nait beter op. Dizze nijmootse heksenjachten hebben tot gevolg dat ter dammeet hail wat lu in zak en as zitten. Veuraal dat lèste is n swaarde veuruutzicht. Kom ik goa mor noar mien Griet. Dij is aan t kokkerellen. Wie kriegen vandoage ‘jan-in-de-zak’. Even tussen ons baaident: ik vin doar gain zak aan. t Is mie veul te klaims. Nou tjeu.”

Buurman Jan vertrok zunder n kop kovvie dronken te hebben. Hai haar t swoar. Zien Griet trakteerde hom op n oer Hollands gerecht dat vrouger uut aarmoude moakt wer. Hai kon dit kulinair gebeuren nait woarderen mor mos der wel aan geleuven. k Haar mit hom te doun. Boetendes zat e slim mit de sosioale en kulturele intimidoatsie van lösgesloagen wokers.

En as je din ook nog lezen dat n school stopt mit t vieren van t Sunterkloasfeest omdat t nait paast bie heur noagestreefde weerden ’verbinden, soamheureghaid en inkluzie’, din is der mor ain konkluzie meugelk: doar begriep je toch gain zak meer van.

Ach, Swaarde Piet wel, vanzulf……….