Tag: vergroening

Pompkederij

eltjedoddemaEen reactie plaatsen

t Bliekt dat veul lu tegenwoordeg van de wind leven kinnen. Aandern binnen doarentegen overleverd aan de grillen van schietpotten en windboelen. Zo het onze regeren t plan lanseerd om ons verplicht brompompen in de moage te splitsen. Dij pompen worden ons as vergruinwonders aanprezen. t Doul is ook om binnen 10 joar 2,5 miljoun wonens te izoleren. t Kin dus mor zo wezen dat ter op n dag n vrumde Frans of Fransien bie joe veur de deure staait en joe opdragt om t vergruinensproses binnen n joar òf te ronden. Je kriegen as goudmoakertje nog n pompschroevendraaier kedo om de kosten van t òfkoppeln van joen olle apperatuur wat te drokken, omreden instelateurs kommen nait meer veur 25 euro in t uur.

k Heb heurd dat ter veur dizze put veul ex-bezinepompholders omschould worden. As tanken aan de pompen n vermogen kost en t gewone volk zien stoalen ros nait meer vouern kin din is t ja gaauw beurd mit heur tankstations. Dus is der binnenkört volk zat om joe op te droagen de normeren (dat is t nije synoniem veur verplichten) in gang te zetten. Dij pompaansmeerders priezen joe prachtege, of zo as zai t zulf nuimen, pompeuze waarmtepompbolides aan. Of je doar bliede mit wezen mouten? Tja, aal wat pompeus is is in wezen overdreven schier. Hoogdroavend. Of te wel: te staark aanzet.

Ach, je kinnen aaltied nog zeggen: loop noar de pomp en bind joen 24 ponds pompernikkel mor op joen rogge. Mor ik bin bange dat je din aan t körtste ìnde trekken.

Hou din ook: pomkebloaden bie mie in de viever kommen elk joar weer vannijs gruin teveurschien. t Wotter is noamelk al joaren schoon en glashelder.

En t schierste is: dizze pompkederij kost niks……

Gruin

eltjedoddemaEen reactie plaatsen

Je kinnen gain zender beluustern of zain en gain blad lezen of de kleur gruin dringt zok aan joe op. De media hebben de kleur gruin as t woare omaarmd. Op zich is dat te begriepen. Gruin is ja de kleur van vree en vruchtboarhaid. En wèl wil dat nou nait. Mor as je joen korentje gruin eten, dus nait spoaren, din krigt gruin opains n negatieve loaden. Mor veul lu dij heur toukomst vinden in n gruin Eldorado hebben bie “gruin” ìnkeld pozitieve gedachten.

Is dit wel terecht?

Toal vindt zien oorsprong in o.a. historie, overleverns, kennis en macht. En dat ter gedurende dizze ontwikkelns ook veul lu rondlopen hebben dij de kop gruin worden is van vergrèldhaid is gain nijs. Kiek, der komt aaltied n mement dat t joe gruin genog is. Din komt ter zulfs nog n kleur bie: geel. t Is joe din gruin en geel veur d’ogen worden. En as dat nog nait genog is komt “swaart” ook nog in beeld.

t Haile kleurenpallet ontplooit zok zulfs as joe de kop sitroun, sangen, rood of oranje wordt. t Rezeltoat is dat je der doezelg van binnen. En as je deur aal dat gruin wit vottrokken binnen is t ìndje der heer.

Zo zai je dat “gruin” verbindens het mit veul aandere kleuren. Zunder dij konneksies zol gruin gain overlevenskans hebben, zulfs gain bestoansrecht. Leven en soamenleven is n kwestie van kleuren aksepteren, woarderen mor ook van kleur bekìnnen. As der ìnkeld mor gruin wezen zol kon je wel ains gruin van spikanteghaid worden op de lu dij de mooiste gruine kleuren veur zok opaaisen. En de keuze veur n aandere kleur is der din nait meer.

Lestdoags haar buurman Jan t over “dij gruine partij”. “Ik zeg die dit,” zee hai vergrèld, “dij hebben hailendaal gain realistisch oog veur de toukomst. Dij wassen ìnkeld mit gruine zaibe en stoaren zok blind op ain kleur. Gelokkeg kinnen wie nog aal zulf keuzes moaken.”

Tja, as buurman Jan t mor nait te gruin moakt bie zien Griet.

Of aansom……..

Eerlek verhoal

eltjedoddemaEen reactie plaatsen

Dat ter fouten moakt worden in t klimoatdebat is dudelk. Ook dat ter lu binnen dij zeggen dat ter niks aan d’haand is. Dat binnen de klimoatwappies dij zeggen dat ter vrouger ook kolle zummers en waarme winters waren. Ook dou was t soms te kold in april, te waarm in juli en te dreuge of te nat in de zummer. d’Overstromen in Limburg teunt echter aan dat ter hou din ook wat gebeuren mout.

Mor d’energietranzietsie wordt forseerd. En doarveur wordt ter bie t volk angst genereerd. Boetendes worden der filaain verschillende agenda’s en verdainmodellen opsteld dij deur gruine politisi en de zok riek rekende lobbyisten en investeerders omaarmd worden. Heur motto is: loat lu’s benul verschrompeln en verdreugen, zodat ze zok loater niks meer heugen.

De realiteit is noamelk dat kosten en konsekwentsies van de tranzietsie bewust nait inzichtelk moakt worden. Via subsidies en òfgedwongen lastenverhogens stroomt t geld ja toch wel richten t grootkaptoal. Doar kin je ja weer winst mit moaken.

Doarbie worden kritische lu vakkundeg monddood moakt.

Der binnen op dit mement jonge klimoatfanoaten dij de noa-oorlogse generoatsie schuldeg verkloaren aan de klimoatveraandern. Woordvoerders van Friday for Future goan zulfs zo wied dat ze mit gevoarleke hoatproat de jeugd mobilizeren. Want ain ding hebben dij “loze” kwedeldeuzen aalmoal gemain: ze kinnen reveln as n avvekoat. t Eerleke verhoal, woarin dudelk wordt hou hoalboarhaid en betoalboarhaid verantwoord implementeerd worden mouten, blift achterwege.

Doarbie komt dat ze zulf rejoal binnen mit heur ekologische voutòfdrokken. Ze raaizen d’haile wereld over om heur “religie” te verkondegen. Mor t besef dat ter n balans wezen mout tussen welvoart, betrokkenhaid en beraaidhaid om joe drok te moaken om t klimoat ontbrekt. Want as deur ondeurdochte moatregeln en wetten lu’s welvoart en welwezen in t geding kommen en de sosioale ongeliekhaid nog meer gruit, is de bere lös. Din is t klimoat hailendaal nait meer te redden.

Traauwens: buurman Jan showde guster n nijlootje. Hai het op de veurbumper van zien Lada De Luxe stikstoffilters monteerd dij de locht opzoegen. Via n vermikkie komt ter aan weerszieden van zien trekhoake uut twij piepkes weer schone, zuvere locht. n Knap stoaltje innovoatsie, riep veur patent.

As dit wereldwied op alle auto’s standoard wordt, kin der zoveul stikstof opvongen worden dat alle kinder zulfs op vrijdag weer noar school kinnen. Zulfs op heur e-bikes en mit opgeloaden mobieltjes. En as ze van school weer thuus kommen binnen kinnen ook nog gamekonzooltjen.

Tja, loat dit nou n eerlek verhoal wezen……

Gruin

eltjedoddemaEen reactie plaatsen

Lu dij in de tied dou de grondstainen legd binnen veur veul hedendoagse perblemen nog nait geboren waren of dou nog mit heur blikken trommeltjes om t huus tou waggelden, hebben voak ongenuanseerde mainens over allerhaande oplözzens, mor veuraal ook over de schuldvroagen.

Perblemen oplözzen is n goud ding, mor sommegen binnen aigenikkeg en moaken t slim gruin. As je doaglieks joen laptop, mobieltje, tablet en game-konzooltje aan de loader leggen en din snöt en kwiele jammern over t klimoat din is der dudelk wat mis. Om over d’akku van d’e-bike en de zoveulste vlaigvekansie nog mor te swiegen.

Kiek, t is aaltied makkelk om van joe òf te kieken en aandern de schuld te geven. As je vergeten wat joen aigen rol in t gehail is en vanuut aigen luxe oordailen, belooft dat voak nait veul gouds. Din is der gain sproake van n integroale gezoamelke aanpak. Din leg je de last bie aandern.

Wat zeggen ie? Zunder chatten en tiktokken kin je tegenwoordeg toch nait meer overleven. t Is toch n boazesbehuifte! En kom veuraal nait aan onze vekansies. Wie hebben toch recht op vluchten uut Nederland. t Hier is ja n dikke schietboudel, ehhhh…….. ik bedoul schietweer.

De jongste generoatsie het voak gain idee wat ter vrouger leefde en welke tussentiedse ontwikkelns der ploatsvonden hebben. Ook t hou en t woarom beheurt voak nait tot de primaire kennis. Ik denk dat ter nait veul lu bie binnen dij in de weer binnen mit n wringer en n wasoaker. En van gruinten inwecken hebben ze ook vast nog nooit heurd. Wekken is bie heur smörgens n voeste op heur sloapkoamerdeure noa n stevege nacht deurzakken mit draank en pillerij of zokswat.

k Heur joe al denken/zeggen: dat is weer slim kört deur de bochte. Moak t nait te gruin.

Ach, der binnen hail veul jongern dij zok oprecht bezörgd moaken over heur toukomst. Klopt, alhouwel t woord “heur” nou net dat inhold wat ik mit dit epistel bedoul. Wie mouten t soamen doun. t Is “onze” toukomst, toch?

Traauwens: wat zol t jonkgoud der van vinden as ze ainmoal in t joar heur aigen koamer hailemoal legenmoaken mozzen.

Woarom?

Nou, “schonen” netuurlek…….