Buurman Jan – Snöt en kwiele

“Wat is t toch n boudel nait? Elke dag weer bliekt dat ter op onze oardkloot vrumde kostgangers ronddolen. Zulfs in de locht binnen der lu dij t benul goud in toeze hebben. Per joar schienen n lutje doezend passagiers veur overlast te zörgen.”

Buurman Jan haar de stoule nog nait ains waarm of hai was nog veur d’eerste slok kovvie al van wale stoken.

“Waist wel woar dat van komt? Van voetbal. Onderzuik het uutwezen dat je deur t koppen joen hazzens beschoadegen kinnen. En wel dusdoaneg dat joen geheugen doar loater slim van te lieden het. t Is doarom ook ja nait roar dat aal meer lu de wereld aankieken veur n doedelzak. Sommegen schienen zulfs op jonge leeftied al in oapen te muteren. Heur klimgedrag kin je wekelks bewondern in en rond de voetbalvelden.”

“Inderdoad,” zee ik. “t Is soms bie de baisten òf.”

“Dat zee ik,” vervolgde buurman Jan. “Din hejje ook nog de kategorie aandachtstrekkers. Lu dij der alles aan doun om op te valen en in t nijs te kommen. Dat volk blinkt uut in negatief gedrag. Desondanks besteden de media der veul tied en ruumte aan. Dörmse twijbainers kriegen zo bekìndhaid. De media denkt dat normoale lu doar op zitten te wachten. Nou, ik kin dij slagroomtoartsmieter, dij de Mona Lisa verhinneweren wol, wel missen as koespiene. Mor nee hor, zo’n haalfwieze komt prominent in t nijs. In wezen is t netuurlek bedruifd dat veur veul lu dizze idioterie amuzement is. Ze deurzain bliekboar nait dat ze aal emo-hunkernd versloafd roakt binnen aan snöt-en-kwiele-tv. Kom, ik goa noar mien Griet. Dij was net ook aan t snöttern. Ze was siepels aan t snibbeln veur n prane hachee. Tjeu.”

Buurman Jan haar toch wel n slim realistische kiek op de emootsionele toustand van de mìnshaid. Quasimodo was der doudestieds hail aans langskommen. Bie hom was der sproake van echte tragiek. Doarbie kwam ook nog ains dat hai van dichtbie de klokken luden heurde en dat hai zeker wos woar de klepels hongen…….

Vrij

Denken joe de lèste tied ook aans as dat je proaten? Veuraal as je in gezelschop binnen? Dat je eerst even om joe tou kieken veurdat je de revel opendoun? Dat joen woordkeus òfhangt van t volk in de buurt? Wat zeggen ie? Ie leven in n vrij laand en zeggen wat je willen? Dat zal zo wezen, mor t kin gain kwoad om joen gedachten der toch ains over goan te loaten. Woarom noadenken? Nou ja, veul journalisten, stókjesschrievers en moppentappers doun dat wel. En dat nait zunder reden. Ze doun t uut bittere neudzoak: puur om te overleven.

Elk volk dat demokroatische weerdes hoog in t voandel het is boat bie t funksioneren van onòfhankelke medioa. Mor der binnen landen zat woar dit nait t geval is. De stoat bepoalt doar welk nijs t volk wel of nait te zain en te heuren krigt. En der kommen aal meer machthebbers dij der alles aan doun om “de vrije pers” de kop in te drokken. Dat doarveur journalisten oppakt, marteld en/of vermoord worden is in dij landen nait ongewoon. t Is din ook zörgwekkend dat ter in ons laand lu binnen dij de vrije medioa nait bepoald goudgezind binnen en dij bie t minste of geringste de woorden “korrupt” en “leugenpers” in de mond nemen. En dat soort volk het ook nog noalopers.

Nou is t zo dat politieke dwaarsverbanden, boantjesmallemeulens en t dailen van mekoars spondes nait bepoald de beste veurwoarden binnen veur n onveurwoardelk vertraauwen in de medioa. Snoetjeknovveln en vrijen in achterkoamertjes of bezzemkaasten dut de beeldvörmen ook nait veul gouds. Kiek, doar is vrijen in veul gevallen n leugenachtige ambacht; t is voak ja zachies proaten en haardop laigen. Dat persoonleke belangen de belangriekste motieven binnen om bevredegen te vinden en te kriegen is aalgemain bekìnd. t Zoad kropt ja woar t nait goan kin.

As wie doarbie ook nog de trollenlegers en de nepnijsverspraaiders betrekken din wordt ain ding dudelk: vrijhaid en vree binnen zoaken om veur te strieden, zodat dij nait vrij zeldzoam worden…..