Gruin

Je kinnen gain zender beluustern of zain en gain blad lezen of de kleur gruin dringt zok aan joe op. De media hebben de kleur gruin as t woare omaarmd. Op zich is dat te begriepen. Gruin is ja de kleur van vree en vruchtboarhaid. En wèl wil dat nou nait. Mor as je joen korentje gruin eten, dus nait spoaren, din krigt gruin opains n negatieve loaden. Mor veul lu dij heur toukomst vinden in n gruin Eldorado hebben bie “gruin” ìnkeld pozitieve gedachten.

Is dit wel terecht?

Toal vindt zien oorsprong in o.a. historie, overleverns, kennis en macht. En dat ter gedurende dizze ontwikkelns ook veul lu rondlopen hebben dij de kop gruin worden is van vergrèldhaid is gain nijs. Kiek, der komt aaltied n mement dat t joe gruin genog is. Din komt ter zulfs nog n kleur bie: geel. t Is joe din gruin en geel veur d’ogen worden. En as dat nog nait genog is komt “swaart” ook nog in beeld.

t Haile kleurenpallet ontplooit zok zulfs as joe de kop sitroun, sangen, rood of oranje wordt. t Rezeltoat is dat je der doezelg van binnen. En as je deur aal dat gruin wit vottrokken binnen is t ìndje der heer.

Zo zai je dat “gruin” verbindens het mit veul aandere kleuren. Zunder dij konneksies zol gruin gain overlevenskans hebben, zulfs gain bestoansrecht. Leven en soamenleven is n kwestie van kleuren aksepteren, woarderen mor ook van kleur bekìnnen. As der ìnkeld mor gruin wezen zol kon je wel ains gruin van spikanteghaid worden op de lu dij de mooiste gruine kleuren veur zok opaaisen. En de keuze veur n aandere kleur is der din nait meer.

Lestdoags haar buurman Jan t over “dij gruine partij”. “Ik zeg die dit,” zee hai vergrèld, “dij hebben hailendaal gain realistisch oog veur de toukomst. Dij wassen ìnkeld mit gruine zaibe en stoaren zok blind op ain kleur. Gelokkeg kinnen wie nog aal zulf keuzes moaken.”

Tja, as buurman Jan t mor nait te gruin moakt bie zien Griet.

Of aansom……..

Gladiolen

De kommende tied is oranje de kleur woar t om draait. En din gaait t nait om n draaineerske mit n oranje pokkelspannertje. Ie waiten wel, zo’n kört lapke stof mit vaar goaten, woaronder de navvel en de navvelronge zichtboar blieven. Nee t betreft gladiolen.

Nou hebben wie dij zulf nait in toene, mor buurman Jan zien Griet is der stoapelgek op. Dij gruien bie heur tussen de tudeltoanen en goldjebloumen. Ook dij hebben dit joar overwegend oranje tinten. En om nog meer in de stemmen te kommen het ze bie n internetwinkeltje n oranje hawaï-shirtje mit biepazend klötje besteld veur heur Jan. Ie roaden t al: vanwege d’Europese kampioenschoppen voetbal.

Nou is t zo dat veul kleuren pozitieve gevuilens opwekken, mor net as bie meer dingen verschillen ook hier de smoaken. Kiek, ik zai nog gain knarriegele drijzitter bie ons over de drumpel kommen. Mien Dientje is roemdenkend, mor zo’n vertuut komt ter bie ons nait in. Net zo min as n kouschietengruine twijzits of n pimpelsangen draaistoule.

Traauwens, wie waren lestdoags even bie buurman Jan en zien Griet veur n hapke en wat nats. Wie mozzen ook even heur net aangeschafte swientjeroze zithouke bekieken. Dij haren zai touglieks kocht mit heur nije wupkoarentjeblaauwe overgedienen. k Wil nait veul zeggen, mor t ruip bie mie gain pozitieve gevuilens op. Tussen twij hompkes keze deur zag k mien Dientje wat ongemakkelk zitten dou dij zee dat t n meroakels schiere kombinoatsie was. “Dat kleurt goud bie mekoar,” loog ze. Kleur sluig heur nog net nait uut. Ik docht: “Even de koamer uut,” en aanschaauwde zodounde n oranje pleedeksel mit dito pleebozzel.

Dou wie weer in ons aigen huus waren, waren wie t ter over ains: t leek net appelblözzen zeegruin. Mizzelkmoakend bont, dus. Nou, din binnen oranje gladiolen zo maal nog nait.

As t mor nait de dood of de gladiolen wordt……

Kleuren

Lestdoags las k in t Dagblad dat Eric Carle uut tied kommen is. Hai is schriever van t kinderbouk “Rupsje Nooitgenoeg”. Roepke Nooitzat, dus.

Veurdat je nou reageren meld ik vot even dat t verklaainwoord van “roebe” ook “roepie” wezen kin. En instee van “roebe” kin t netuurlek ook “roep” of “roepe” wezen. Dit even terziede.

t Bouk gaait over n onbelangriek, lèlk gruin roepke dij uutgruit tot n aibels mooie, grode vlinder. De bosschop van t verhoal is dat, as de lutjen zulf de wereld “in vlaigen” der hoop is veur heur toukomst.

t Verhoal: noadat Roepke Nooitzat uut zien aai kropen is het hai honger en begunt votdoadelk te eten. Hai wordt nooit zat en vret mor aal deur, totdat hai n haile dikke roebe worden is. Hai baauwt op n gegeven mement zien huuske en komt doar as n haile schiere vlinder weer uut. Gain roepschieter, dus.

In dizze gekke, verhidde tied verboast t mie dat lu, dij zulf net zo moager binnen as n roebe, t bouk nog nait uut de schappen hebben willen. Ie kinnen ze wel, de roeperds dij zok overmoateg bemuien mit aandermans eetpetroon en dij as n lopende roebe achter mekoar aandolen om te verkondegen dat zoveul eten as Roepke Nooitzat in wezen krimineel is. Lu dij t verschil nait kinnen tussen realiteit en fantazie. Ik meld joe hier swaart op wit: ik aarger mie gruin en geel aan dat soort volk. Ik nuim mor nait mien allergie tegen lu dij t meschain in de kop kriegen om te aggewaaiern tegen t faait dat Roepke n “hai” is.

Dou k las over Roepke Nooitzat mos k denken aan t verhoal van mien ol opoe. Dij las mie nait veur over n roepke mor vertelde n verhoal over t oeioei-vogeltje en hou dij aan zien noam kommen was. Dat vogeltje, zo zee zai, haar zien pootjes körter as dat zien klootjes dele hongen. En elk moal as hai landde klonk t “oei-oei”. Zai vertelde t hail beeldend zunder rood te worden als n kalkounse hoane.

Ondanks dat mien opoe t soms gruin genog muik is zai zo gries worden as n doeve……..