Tag: dialect

Buurman Jan – scheuren

eltjedoddema4 reacties

“Kovvie?” Buurman Jan was binnenkommen en was votdoadelk op zien vaste stee aan de keukentoavel zitten goan.

“As t kaffeïne vrij is wel,” zee buurman Jan. “Ik mout even aan mien blouddrok denken. Dij is sinds woensdag aan d’hoge kaande. Dou ook mor even gain kouke. Hest ook stemd zeker.”

“Tuurlek,” zee ik. “Aaltied al doan. t Recht om te stemmen is bie wieze van spreken ja onbetoalboar. Ik zai t as n plicht.”

“t Gaait mie net zo,” motterde buurman Jan. “Mor dit moal is t mie slecht bekommen. Ik heb der haartkloppens van kregen. Ik heb veur t eerst van mien leven op n aandere partij stemd.”

“Hou dat zo?” wol k waiten.

“Ik heb op de partij stemd woarvan de vertegenwoordegers zok de kont uut d’hoaken lopen hebben om t onrecht dat ons Grunnegers aandoan is aan t licht te brengen. Wie hebben aan dij partij te danken dat d’ellìnde van d’eerdbevens in Den Hoag zo hoog op d’agendoa kommen is.”

“d’SP?”, vruig ik.

“Krek,” zee buurman Jan. “Mor mien Griet het, net as de mainste aandere Grunnegers, op n partij stemd dij zok landelk nait uutsproken het tegen de gaswinnen. En de vertegenwoordegers van dij partij maggen dammeet in onze Pervìnsioale Stoaten meschain wel de veurzittershoamer hanteren. En dat aal omdat volgens mien Griet dij Kerrolain zo’n tovve tantie is. Aine mit hoar op de koezen, zee ze. Aine dij zok de keze nait van t brood eten let. Tja, en dou ik zee, ‘as je waik in de knijen worden smelt t benul ook vot’, waren de poppen aan t dansen.”

“Doar kin k mie wel wat bie veurstellen,” zee ik. “Doe wolst dat dien Griet ook op d’SP stemmen ging, mor dij ging veur de BBB.”

“Krek,” foeterde buurman Jan. “Ik zee nog: Griet mien wicht, mien ol opoe zee vrouger aaltied: bobo’s graaien in de pindapot om heur buutsen dermit vol te stoppen, de massa kin zok de snuit òfvegen en krigt de doppen. Sinds dat mement hebben wie om elke schietscheterghaid nou hikhakkerij. Mor kom, ik goa mor weer noar heur tou. Ik zai wel woar zai dammeet heur plaske overhìn dut. Tjeu!”

Buurman Jan ging op huus aan. In zien reloatsie mit Griet waren dudelk wat scheuren kommen. En t waren meer as wat krimpscheuren.

Och, as e der mor zunder kleerscheuren òfkomt…..

Buurman Jan – panheerns

eltjedoddemaEen reactie plaatsen

“Dien kovvie is weer schier broen van kleur. k Wil nait veul zeggen, mor t is n perfekte kombinoatsie mit de kleur van dien kouke.”

Buurman Jan nam d’eerste slok en hapde in zien Grunneger kouke. “Dat is slim attent van die. Mor de kleur van mien kovvie en kouke is aans elke weke geliek,” zee ik.

“Nou kiek, ik las n artikel over n swaarde vraauw dij t over widde mìnsen haar,” ging buurman Jan wieder. “Zai was verbraand op ‘witten’ Zai beheurt vast tot t slag volk dat blaanke mìnsen minacht en ze doarom ‘witten’ nuimt. Ik zeg die dit: as n blaanke wit is din is dij dood. Man, dat soort volk wakkert bie mie intolerantsie aan. En doar haar k eerder nooit last van.”

“Gelokkeg binnen der ook swaarde lu mit n aandere netuur,” zee ik. “Der is nog hoop in dizze wereld.”

“Netuur, doar zegst wat,” zee buurman Jan. “Ik las dat Natuur en Milieu vindt dat n auto mit n batterij beter is as aine dij ridt op benzine of diezel. Dat ze lu op kosten joagen zeggen ze der nait bie. Mien Lada de Luxe uut 1993 lopt nog as n tuutje. Man, ik goa toch gain haalve tun of meer uutgeven veur n batterijvertuut. Eerst lòkken ze joe mit vrijstellen van wegenbelasten en din trekken ze joe n pode uut. Der binnen zo al hail wat lu maal votkommen omdat ze touhapten in de vedde worst dij heur veurhollen wer. Dat op n dag ale koabels van ons stroomnet op haalf zeuven hangen vertellen ze der nait bie.

Dikbetoalde belaaidsmoakers hebben zok kompleet löswaikt van de waarkelkhaid. Veul plannen worden op Arbo-gesertifisiteerde stoulen bedocht, mor rondom ons tou kin je zain dat, as dij plannen uutvoerd worden, de rezeltoaten rampzoaleg binnen.

“Gesertifiseerde,” verbeterde ik.

“Dat zee ik,” ging buurman Jan deur. “De generoatsies van onze olders en onzent hebben noa de twijde wereldoorlog zörgt veur veuruutgang. Mor net as bie femiliebedrieven zai je dat de daarde en vaarde generoatsie de boudel verkwanzelt en opvret.”

“Tja, in weelde leven kin elk, mor de weelde droagen dat is n aander verhoal,” zee ik.

“Krek,” zee buurman Jan. “En wat vreterij betreft, ja. Ik las dat ter tegenwoordeg n smoakatlas is. Doarin stoan noast de lekkerste ook de smeregste gerechten. De topper was pan-in-kurrie. Heurt mie goud tou.”

“Phanaeng curry bedoulst zeker. Dat komt uut Thailand,” zee ik.

“Dat zee ik,” zee buurman Jan. “En bovenaan op de floplieste stoan gefermenteerde haaien, gebroaden vogelspinnen en gesmoorde kaalfskoppen. Tja, t is mor woar je van hollen. Kom ik goa weer noar mien Griet. Wie eten dammeet wat overbleven is van guster en eerguster. Mien Griet moakt doar utjekul van. Ook lekker. Tjeu.”

Buurman Jan luip opgewekt de keuken uut. Hai haar dudelk vertraauwen in de kookkunsten van zien Griet. Ach, laifde gaait nou ainmoal deur de moage. Nou ja, zolaank t mor gain opgesteufde vìnsterbaanken of gebakken knarriebonkjes binnen. En ook koeriekarrie huft veur mie nait. Mor goud, elk wait dat bie d’etenspot nog nooit aine verhongerd is.

Zolaank der mor gain panheerns in liggen…..

MEERTMOAND dialektmoand

eltjedoddemaEen reactie plaatsen

Lèstdoags las k n bericht over dialekten in Duutsland. Doar is onderzöcht welke van d’ongeveer 20 verschillende dialektgroepen de schierste is. Winnoar wer t Bayerisch. t Bliekt dat, wanneer lu dat dialekt heuren, ze vot denken aan baargen, meren en lu in klaaierdrachten. Aal beelden dij as pozitief ervoaren worden. Boetendes ligt dit dialekt goud in t geheur. Körtom, t ropt pozitieve gevuilens op. Zulf denk ik dat t ook komt deur dij schiere vraauwlu dij tiedens d’Oktoberfesten op heur rondborstege dainbloaden de literse bierpullen rondbrengen. Mor dat even terziede.

Twijdes is t Hamburgs worden. Wèl dat heurt krigt vot de reuk van zeewotter in de neuze en van n zeeman dij deuntjes van bieveurbeeld Freddie Quinn zingt. Of “An die Nordseeküste” ook nog n rol speuld het wer nait vermeld. Wel kwam noar veuren dat uutsproaken as “Budder bei die Fische“ of „Schietwedder“ boeten de regio ook bekìnd binnen.

Uut n aander onderzuik kwam noar veuren dat zo’n zestg persìnt van d’ondervroagden nog geregeld dialekt sprekt. Ook gaven lu aan dat ze laifde vuilen veur en groots binnen op heur dialekt. Of dat deur richte en slichte toal komt ston der nait bie.

Zeker is wel dat de toukomst van welke streektoal din ook in belangrieke moate òfhankelk is van t belaaid dat de verantwoordelken uut stro zetten. Doarbie komt t aan op d’aanpak en veur welke doulgroepen dij de mainste levensvatboarhaid het.

Dat geldt ook veur t Grunnegs.

Proaten over t verleden is n schiere dieverdoatsie, mor der mout neudeg noadocht worden over t vervangen van d’olle nappenslaifkes.

De tied dringt……

Al joaren…..

Buurman Jan – moat

eltjedoddemaEen reactie plaatsen

“Most dien kovvie nait vergeten op te drinken,” zee ik. Buurman Jan was nog veur hai aan toavel zat lösbraand en was nait te stoppen.

“Komt goud,” zee buurman Jan. “Ik kom hier ja veur de leut. Mor eh… even wat aans. Ik las dat de gemiddelde lengte van ale snikkels in stieve toustand tounomen is. Onderzuikers hebben van 55.000 manlu elk zien pronkstok meten. Ik stel mie zo veur dat t net zo goan is op de menaaier woarop ik vrouger mien broazems langs de meetladde legde. In elks geval is de gemiddelde snikkellengte in datteg joar tied mit 24% tounomen.”

“Och, dat vaalt ja tou,” zee ik. “t Haar ook 25% wezen kind.”

“Dat zee ik,” zee buurman Jan. “De gemiddelde lengte in ereksiestand is volgens sjefsnikkelmeter perfester Eisenberg d’òfgelopen 29 joar stegen van gemiddeld 12,1 sentimeter noar 15,2 sentimeter. Nou, dij van mie is nait meten. En ik neem aan dij van die ook nait.”

“Klopt, mor mien moat haar t gemiddelde nuver omhoog trokken,” zee ik.

“Ach, pepier is gewilleg,” foeterde buurman Jan. “Boetendes: bie de mainste onderzuiken is d’uutkomst dat de konkluzie wellicht meschain wel ains zo wezen kin. Mor goud, dij onderzuikers moaken zok nou zörgen. De snikkelgrui zol volgens heur meugelk kommen kinnen deur n ongezonde leefwieze. Tja, woar hebben wie dat voaker heurd. Nijmootse profeten verkondegen aalmoal t zulfde: aal wat wie eten is verkeerd en aal wat wie doun deugt ook al nait. Mor wat ik mie nou òfvroag ja. Hou zollen dij onderzuikers ainglieks op t idee kommen wezen om aan dit onderzuik te begunnen. Wat zollen dij op t moment zuurpraime doan hebben dou t idee bovenborreln kwam.”

“Moment surprème,” zee ik. “Dat is Frans.”

“Dat zee ik,” zee buurman Jan. “Waist wat ik ook las? Aandere onderzuikers hebben de borstenlengtes van vraauwen onderzöcht. Heur konkluzie was dat de borstenlengtes van vraauwlu tounemen as zai zunder BH joggen. Dus as dij gewoon cuploos bungeln, zeg mor. Kiek, doar kin k mie wel wat bie veurstellen. Mor kom, ik goa weer noar mien Griet. Ik mout ja nait te laank votblieven. Wie goan dammeet cupcakes bakken. Tjeu!”

Buurman Jan ging op huus aan. Hai en zien Griet haren onder t cupcake bakken in elks geval gespreksonderwaarpen zat: bungelborsten en snikkelmoaten.

Traauwens: veur sommege manlu zol t wellicht ook n uutkomst wezen: joggen in n wiede-piepen-zak zunder onderboksem aan.

Der is vast wel n aandere moat te vinden dij ook mitrunnen wil…..

Buurman Jan – man

eltjedoddemaEen reactie plaatsen

“Kovvie?” De vroage was overbodeg mor in de sleur dou je wel ais wat ja.

“En kouke,” zee buurman Jan. “Joa, lekker, k bin der aan tou. Mien Griet en ik binnen guster even noar swoagertje Tjapko en zien vraauw wèst. Dij haren n lutje potje kregen. Dou wie aanrieden kwamen zagen wie in heur veurtoene n grode opbloasschilderspalet stoan. Ik wos nait aans as dat ter bie zoksoort gelegenheden n opbloaspobbe stoan zol zodat je zain konden van welk geslacht t noageslacht is. Mor hier konden wie gain sokkeloa van moaken.”

“Tja, t is zo karneval. Dij waren vast al mit de veurberaaidens bezeg,” zee ik.

“Heb de gugel der mor mit,” zee buurman Jan. “Mor goud, wie waren slim benijd wat of t worden was en hou de noam wezen zol. Nou ik kin die dit zeggen: t kind mag t zulf kaizen. Tjapko en zien vraauw spreken dij boksemschieter vanòf t begun bie toerbeurt aan mit Nowa, Nona, Nanno of Nora en ook nog mit of zunder “h”. Kiek, op t mement dat t potje zien aigen noam meermoals zulf zegd het wordt dat hom.”

“Tja, wat mout ik doar nou van vinden,” zee ik.

“Dat zeg ik,” zee buurman Jan. “Mor dat is t ainege nog nait. t Kind mag ook zulf kaizen wat veur gender of e wezen wil. Zo kin dij op d’aine dag as jonkie in de zandbak speulen en op d’aandere dag as wichie in de knuterhörn. Mor t mag ook ain van d’aandere keuzes worden. Dij van lhbt-qrst….

Zolst denken dat t nijmootse fratsen binnen. Nou vergis die nait. Der lopen meer zulfbenuimde letters rond as dat wie denken. Tja en wat krieg je din op n duur? n Gendercirkus mit lu dij bieveurbeeld n wereldberoemd teneelstok van Boris Becker nait bie heur op teneel hebben willen.”

“Samuel Beckett,” zee ik. “Boris Becker speulde tennis.”

“Dat zee ik,” zee buurman Jan. “Mor nog even over dat teneelstok, ja. Doarin speulen ìnkeld mannen, dus konden dij audietsie doun vanzulf. Mor n theoaterpergrammeerpief vindt dat vraauwlu ook aan d’audietsie dailnemen haren most. Man, man, man, t zal mie niks verboazen as der bie de geboorte van dij snokkel ook zo’n opbloaspalet in toene stoan het. Want as joe dat as lutje poppie overkomt hol je der n trauma aan over. En lu mit n trauma doun soms roare dingen. Nog even en ale schilderijen van Vermeer, woar ìnkeld n vraauw op staait, kommen op de braandstoapel. Net as ale geluudsdroagers van de nait deur n rechter veroordeelde Marco Borsato.

Mien Griet zee guster nog tegen mie: kunst en t vrije woord worden zo stoadegaan vermorzeld deur de tentoakels van extremisten en intoleranten. En de meerderhaid kikt swiegend vot of loat t gewoon gebeuren uut angst veur duvelse beulen en heur trawanten. Joa, mien Griet het ter wel kiek op. Mor vertel dat mor nait verder en zet t veuraal nait op Facebouk. Aans krigt zai dammeet ook nog doodsbedraaigens.

Mor kom, ik goa weer noar heur tou. Ik mout ja nait te laank votblieven. Aans mout ik ook nog audietsie doun. Tjeu.”

Buurman Jan ging op huus aan. Ain ding was zeker:

hai ston as n man achter zien Griet……

Buurman Jan – vlogger

eltjedoddemaEen reactie plaatsen

“Elk moal weer schier, hier in dien toko. Ik bin aaltied vot aan de beurt. Dat was van de weke wel even aans.”

Buurman Jan nam d’eerste slok van de kovvie en was dounde om in zien hombe kouke te bieten.

“In welk kefee hest din wel zeten?” wol k waiten.

“Gain kefee, man. Ik zat in de wachtkoamer van t UMCG,” zee buurman Jan. “t Was der nogal roezemoezeg, omreden t was zo vol as n potje mit peren, dus mien geduld haar t slim te verduren. Man, t was net n hounderhok, zo wer der kwedeld.”

“Alle kwoalen kwamen zeker veurbie,” zee ik.

“Nee dat nait,” zee buurman Jan. “Der zat n doedel mit griepklachten. Joa, zai nuimde dat influenza, netuurlek. Je mouten ja mit de tied mitgoan, nee din! Nou in elks geval, t wicht haar t volgens mie goud te pakken. Zai zee dat zai zok mit heur snötneuze en troanende ogen nait vertonen kon op Joetjoep. Boetendes haar ze last van iemerghaid op de borst. En zai roggelde dat t proaten ook slim vermuiend was.”

“Volgens mie hest t nait goud verstoan,” zee ik. “Zai was vast influencer. Dat is op t heden in. Net as n vlògger.”

“Doe zegst t,” zee buurman Jan. “Nou, in elks geval kwam van t ain t aander. Noast heur zat n snokkel dij zee dat hai n uut-de-boksem-denker was. Doarbie haar e de tokus op alles en nog wat, zee hai. Nou, k mos vot denken aan maal Appie dij lestdoags bie ons in t dörp mit de boksem op d’enkels oppakt is. t Wicht zee dou dat zai kontenkrie eter was. Dou zakde mie de boksen hailendaal òf. Van n veganist haar k wel ains heurd, mor dit.”

“n Out-of-the-box-denker en n content creator zelst bedoulen,” zee ik. “Dij kieken wat roemer om zok tou as de gemiddelde mìns. Dat nuimen ze din: de focus op wat hebben.”

“Doe zegst t,” ging buurman Jan verder. “In elks geval meldde zok ook nog n supervraizer. Ik mainde te begriepen dat dij waarkte op d’iesboane in Heerenveen. Vraisland, ja. Dij zag derop tou dat t ies goud in kondietsie was en bleef. Hai was sjief eksekutief, wat dat ook wezen mag.”

“Supervisor en chief executive,” zee ik veurzichteg. “Dij is aargens de boas over.”

“Man, astoe t aal zo goud waist din goa k wel weer noar mien Griet,” foeterde buurman Jan. Dij het traauwens ook al van dij nijmoodse meneuvels. Sinds guster is zai de boas over onze home welness logistiek. Dat knapde ze mie der even veur dou ze mie bestelde dat ik de boontjes knippen mos en ik tegensputterde. Ik zee dat ik frielanser was. Nou, dou waren de roapen goar. Mor ik woag t terop. Tjeu!”

Buurman Jan slofde op huus aan. Op weg noar n nije wellness-ervoaren.

Mor t haar wel wat vlogger kind……

Buurman Jan – kommersietsen

eltjedoddemaEen reactie plaatsen

Buurman Jan was monter binnenstapt en zat kloar veur zien kovvie en kouke. “Zo, hest ter zin in vandoage?” vruig ik.

“Joa, mor ik heb t slim drok,” zee buurman Jan. “Waist, der binnen tegenwoordeg aal meer lu dij wat te kommersietsen hebben. Dat binnen lu dij denken dat ze ons soort lu wat bestellen mouten en bepoalen willen hou wie ons gedroagen mouten. Körtom: lu mit veul proatjes.”

“Das woar,” zee ik. “Ik verboas mie doar ook elk moal weer over.”

“Nou, as je t nijs volgen din zai je dat de wereld vergeven is van proatjesmoakers,” zee buurman Jan. “En ik zeg die dit: der binnen aal meer lu dij zok doar aldernoarst aan aargern en doar psychisch van op de loop binnen. t Is zulfs zo slim dat ze dermit bie dokter lopen. De last dij ze dervan ondervinden is nait meer te droagen. Kiek, en dat goan mien Griet en ik in de maarkt zetten.”

“Ik wor nijsgiereg,” zee ik.

“Nou, wie doun dat net as mit de CO2 handel,” zee buurman Jan. “Je zain t nait mor je kinnen der kaptoalen mit verdainen. n Zogenoamde kommersietsietransietsie, dus. Wie goan binnenkört aan de gang mit t in de waike zetten van de kommersietsie. Dat woord dut ja denken aan kommer en kwel. Dat is strategisch dus n golden greep. Wie begunnen lokoal en as t goud aanslagt goan we ook over de pervìnsiegrubbe.”

“Zo, en hou pak je dat din aan?” vruig ik.

“Nou, wie goan n koperoatsie oprichten mit as doul om de lu dij veul te veul te kommersietsen hebben te vermaarkten noar t westen van t laand” zee buurman Jan. “Doar zitten al nusten van dat soort lu mor nije aanwas is ja aaltied welkom, nee din! Veul lu in onze kontraainen vlaigen om d’hoaverklap in de gedienen van aal dij kommersietsiederij. Dij binnen t gesnak en gekommandaaier stìnde zat.”

“Nou dastoe t zo zegst: ik denk inderdoad dat ter n grode maarkt veur is,” zee ik mit n wat nittjende ondertoon.

“Doar zegst wat,” zee buurman Jan. “Wie goan aankommen weke aan de loop mit onze strategie. Wie kinnen d’òftrap van de kommersietsietransietsie schier in Stad op de Grode Maarkt doun. Wie goan ons projekt alvast bie de media onder d’aandacht brengen. Din zuiken wie n doulgroep dij de transietsie mit in gang zet en de kommersietsie mit ons overbrengt. Wie hebben al n Engelse noam opbedocht. Je mouten de jeugd ook ja mitkriegen, nee din? Wie nuimen onze aksiegroep Freeday Veur Kommersietsie.

Kom ik zal mien Griet inlichten over mien grandioos idee om op de Grode Maarkt te begunnen. Tjeu, en nog bedankt veur dien inpoet.”

Buurman Jan ging opgewekt op huus aan. Zien Engels was nog nait om over noar huus te schrieven mor ain ding was wel zeker:

tegen zien Griet haar hai hail wat te kommersietsen…….