Buurman Jan – kommersietsen

Buurman Jan was monter binnenstapt en zat kloar veur zien kovvie en kouke. “Zo, hest ter zin in vandoage?” vruig ik.

“Joa, mor ik heb t slim drok,” zee buurman Jan. “Waist, der binnen tegenwoordeg aal meer lu dij wat te kommersietsen hebben. Dat binnen lu dij denken dat ze ons soort lu wat bestellen mouten en bepoalen willen hou wie ons gedroagen mouten. Körtom: lu mit veul proatjes.”

“Das woar,” zee ik. “Ik verboas mie doar ook elk moal weer over.”

“Nou, as je t nijs volgen din zai je dat de wereld vergeven is van proatjesmoakers,” zee buurman Jan. “En ik zeg die dit: der binnen aal meer lu dij zok doar aldernoarst aan aargern en doar psychisch van op de loop binnen. t Is zulfs zo slim dat ze dermit bie dokter lopen. De last dij ze dervan ondervinden is nait meer te droagen. Kiek, en dat goan mien Griet en ik in de maarkt zetten.”

“Ik wor nijsgiereg,” zee ik.

“Nou, wie doun dat net as mit de CO2 handel,” zee buurman Jan. “Je zain t nait mor je kinnen der kaptoalen mit verdainen. n Zogenoamde kommersietsietransietsie, dus. Wie goan binnenkört aan de gang mit t in de waike zetten van de kommersietsie. Dat woord dut ja denken aan kommer en kwel. Dat is strategisch dus n golden greep. Wie begunnen lokoal en as t goud aanslagt goan we ook over de pervìnsiegrubbe.”

“Zo, en hou pak je dat din aan?” vruig ik.

“Nou, wie goan n koperoatsie oprichten mit as doul om de lu dij veul te veul te kommersietsen hebben te vermaarkten noar t westen van t laand” zee buurman Jan. “Doar zitten al nusten van dat soort lu mor nije aanwas is ja aaltied welkom, nee din! Veul lu in onze kontraainen vlaigen om d’hoaverklap in de gedienen van aal dij kommersietsiederij. Dij binnen t gesnak en gekommandaaier stìnde zat.”

“Nou dastoe t zo zegst: ik denk inderdoad dat ter n grode maarkt veur is,” zee ik mit n wat nittjende ondertoon.

“Doar zegst wat,” zee buurman Jan. “Wie goan aankommen weke aan de loop mit onze strategie. Wie kinnen d’òftrap van de kommersietsietransietsie schier in Stad op de Grode Maarkt doun. Wie goan ons projekt alvast bie de media onder d’aandacht brengen. Din zuiken wie n doulgroep dij de transietsie mit in gang zet en de kommersietsie mit ons overbrengt. Wie hebben al n Engelse noam opbedocht. Je mouten de jeugd ook ja mitkriegen, nee din? Wie nuimen onze aksiegroep Freeday Veur Kommersietsie.

Kom ik zal mien Griet inlichten over mien grandioos idee om op de Grode Maarkt te begunnen. Tjeu, en nog bedankt veur dien inpoet.”

Buurman Jan ging opgewekt op huus aan. Zien Engels was nog nait om over noar huus te schrieven mor ain ding was wel zeker:

tegen zien Griet haar hai hail wat te kommersietsen…….

Buurman Jan – gat

“Tou mor, k heb dien kovvie nog mor zuneg inschonken of hest t al haalf op,” zee ik.

“Ik heb t drok. Ik heb lezen dat d’inwoners van d’Europese Unie binnenkört dokken mouten veur de CO2-uutsteut dij ze veroorzoaken deur heur autorieden en gasgebruuk. Man, dat wordt in huus ja nog slimmer blaauwbekken. Ze hebben t over d’opwaarmen van d’oarde, mor ik zeg die dit: t worden iestieden. t Wordt veur lu aal slimmer. En dat aal deur de meneuvels van SjarleFrans Timmermans. Kiek, der komt n Europese klimoattouslag op gas en benzine. Dus d’airco aan in d’auto wordt dammeet n dure grap. Ik heur mien Griet al jeuzeln.”

“Waarmte wordt inderdoad aal meer n luxe,” beoamde ik.

“Zeg dat wel,” zee buurman Jan. “Mien Griet en ik zetten binnenkört bruikazzen in toene. Dij bruken wie om aal onze bruikasgazzen in op te vangen. Ik heb veur onze Lada en veur de verkoop al n midi-model ontworpen, n zgn. BOB: n Bruikas-Opvang-Box. Dij komt achter in de kovverbak en dij sloet ik rechtstreeks aan op d’uutloat. Zo vang k de CO2-gazzen op dij wie din thuus overpompen in ain van de bruikazzen bie ons in toene. Wie lozen t din hail geraffineerd via n piepke in n dazzenbörg bie ons achter thuus. Ik zag op Joetjoep dat dij n gangenstelsel hebben van hier tot Tokio. Nou, veurdat de Japanners last kriegen van onze CO2 jeuken ons de koezen nait meer. En ehhh…., wie goan binnenkört ook avveteren. Lu kinnen bie ons ook n huusmodel kopen. As ze heur BOB vol hebben kinnen ze dij tegen geringe onkosten bie ons legen. Ik bin der van overtuugd dat ter veul animo veur is.”

“En doe denkst echt dast mit dien BOB t aai van Columbus uutvonden hest?” vruig ik. “Man, volgens mie bist dammeet n profeet dij in zien aigen laand nait leufd wordt.”

“Mit onze strategie komt t aal goud,” zee buurman Jan. “Je mouten t verhoal geleufwoardeg, mor veuraal overtugend brengen. Wie binnen al dounde om filmkes veur Instagram, Facebouk en TikTok te bedenken. Onze slogan is: ‘Joen CO2 kin je kwiet in de BOBs bie Jan en Griet’.

Nou, ik goa weer noar mien Griet. Wie mouten ja gas geven om t aal veur mekoar te kriegen. Tjeu!”

Buurman Jan toog opgewekt op zien Griet aan. Hai was dudelk nait veur ain gat te vangen. Mor wat wil je ook mit n dazzenbörg in toene.

Alhouwel: t leek mie meer n geval van t aine gat stoppen mit t aander……

CO2-billen bloot

De diskuzzie over d’opwaarmen van d’oarde verhit aal meer. Dus is t ook gain wonder dat de temperatuur omhoog gaait, nee din? Rechtszoaken, demonstroatsies, optochten en vergoaderns zörgen derveur dat de sfeer der nait beter op wordt.

Elke stap dij je zetten, elke bewegen dij je moaken en elke scheet dij je loaten bepoalen de moate van joen ekologische voutòfdrok. En, zo as tegenwoordeg mit alles, t mout op zien Engels: dus “footprints”. Op dizze menaaier wordt joen CO-2 uutsteut inzichtelk moakt. t Is d’optelsom van ale energieverbruuk, joen konsumpsiegedrag en joen uutgesteuten bruikasgazzen.

Wel haar vrouger nou docht dat je ooit de CO-2 prestoatsieledder beklimmen zollen. Hou dat persies gaait? Nou, gewoon. Je kriegen n ledder van CO2-vrije locht. Zo aine dij ze in lochtkestailen bruken. n Holten is ja nait meer verantwoord en boetendes evenoart de pries van holt binnenkört dij van gold.

Aine van kunststof mag ook nait. Dij is nait gruin. In kunststof wordt ja eulie verwaarkt en aine dij t nog woagen duurft om in dij industrie n affeer te hebben heurt moatschoppelk gezain bie t uutschot van de soamenleven. Dij bungelt din onder aan de ledder. Wellicht wordt e der zulfs aan opknupt, zo as vrouger n swien dij slacht wer.

Mor goud, dij prestoatsieledder wordt koppeld aan joen CO2-budget. Dat is n nog vast te stellen houveulhaid dij elk huusholden joarlieks verbruken mag. As joen budget op is kin je der rechten bie kopen. Duurzoamen kinnen zulfs geld verdainen. Uut n onderzuik van TNO bliekt dat de Nederlanders hier pozitief tegenover stoan.

Alhouwel: mie is niks vroagd.

Mit bewuster leven en duurzoame keuzes moaken is netuurlek niks mis. Mor mìnsen, geld en fraude is n drijainhaid. Ie kinnen der van op aan dat ter fraude pleegd wordt. Verneuken, kraiveln en bedondern nemen op de CO2-kraivelindex vervast n prominent stee in. Doar is vast ook wel n ledder veur te bedenken.

t Is nait te hopen dat t zo gaait as bie d’oapen. As dij hoger klimmen zai je heur blode billen.

Hou din ook: ie mouten mit de billen bloot…….

Klimoat

KLIMOAT

“Zoals bekend wordt er gigantisch veel energie geleverd aan datacenters wat onverantwoord veel CO2 uitstoot tot gevolg heeft. Vanaf 1 juli a.s. worden daarom alle mobieltjes en andere oplaadbare apparaten met accu’s automatisch uitgeschakeld. Evenals alle andere, dataslurpende apparatuur”

Aan dit fiktieve bericht mos k denken dou k in t Dagblad las over n aksie van Greenpeace. Lu haren t in de kop kregen om in n Duutse hoavenstad, woar VW’s verloaden worden, in te breken. Der wuiren honderden kontaktsleudels stolen, aal veur t goie doul zo as dat nuimd wer deur heur. Tja, elk is ja n daif in zien neren, wil dus zien aigen zoak beveurdailen. Voak is t zo, as je dat soort lu vroagen wel de daif in huus is, dat dat t gat is en nait de moes.

Dudelk n strafboar faait, dus, pleegd deur n wereldwied gesubsidieerde organiezoatsie. As t “goie doul” is om mit misdoadege praktieken d’auto-industrie te trevven din is der dudelk wat mis. En dat geldt ainglieks veur elk dij dit ondersteunt. t Klimoat gaait ons aalmoal aan, d’opwaarmen van d’oarde verlangt ons aller aandacht, netzo as de stikstof- en CO2-uutsteut. Mor deur sommegen wordt dudelk vergeten dat d’aandacht veur t milieu relateerd is aan n zekere moate van welvoart.

Vanuut aigen luxe en alledoagse vanzulfsprekenheden is t nait stoer om aandermans waarkgelegenhaid te torpederen. Zolaank t joezulf nait treft is t makkelk proaten en handeln. Mor aalgemain belang is aanswat as protesteren op vrijdag, stoaken, stelen, vernailen en verhinneweren.

Wel echt geft om t klimoat het ook oog veur de moatschoppelke konsekwentsies van de aksies dij men denkt nemen te mouten. Dat Greenpeace dat rechtvoardegt deur van “noodweer” te spreken geft aan dat ze wel n slim ainziedege kiek op de zoak hebben. Elk dij in d’auto-industrie en aanverwante bedrieven waarkzoam is wordt deur heur as t woare as milieumisdoadeger en klimoatsloper braandmaarkt.

As dit soort organizoatsies onze toukomst gestalte geven mout din is klimoat nait t ainege perbleem dat op ons òfkomt. As je din ook nog in ogenschaauw nemen dat bepoalde lu van bieveurbeeld Urgenda en MiIieudefensie “heur ideoalen” onderbrocht hebben in stichtens din kin je der vanuut goan dat ze van heur “aktiviteiten” nait minder worden. Ze hebben as t woare pien in t lief mor zin aan kouke.

De wiedstrekkende gevolgen van d’energietranzietsie worden deur dat soort lu nooit of zelden nuimd. Veur heur geldt mor ain ding: auto-industrie, vlaigtuugmoatschoppijen, energiesentroales en fabrieken binnen in heur optiek strafboar mor veuraal misdoadeg bezeg. Lichten en swoaren worden dudelk nait of onvoldounde tegen mekoar opwogen.

Mor goud. Om nog even weerom te kommen op t eerste bericht: elk wordt kontroleerd. Ook per huusbezuik, op scholen en op alle evenementen, diskotheken en houseparty’s. t Is ja bekìnd dat doar hail wat volk rondlopt dat de wereld veur n doedelzak aankikt.

Onze toukomst wordt n hel, omreden je maggen nog 1 moal per joar op vekansie, mor din wel zunder kerozine- en benzineslurpers. De soamenleven wordt duuster, t leven wordt doods en onaangenoam. Leven as n muske in t zaand is der din nait meer bie.

Doar hebben wie t klimoat nait veur neudeg……..