Tag: beleid

MEERTMOAND dialektmoand

eltjedoddemaEen reactie plaatsen

Lèstdoags las k n bericht over dialekten in Duutsland. Doar is onderzöcht welke van d’ongeveer 20 verschillende dialektgroepen de schierste is. Winnoar wer t Bayerisch. t Bliekt dat, wanneer lu dat dialekt heuren, ze vot denken aan baargen, meren en lu in klaaierdrachten. Aal beelden dij as pozitief ervoaren worden. Boetendes ligt dit dialekt goud in t geheur. Körtom, t ropt pozitieve gevuilens op. Zulf denk ik dat t ook komt deur dij schiere vraauwlu dij tiedens d’Oktoberfesten op heur rondborstege dainbloaden de literse bierpullen rondbrengen. Mor dat even terziede.

Twijdes is t Hamburgs worden. Wèl dat heurt krigt vot de reuk van zeewotter in de neuze en van n zeeman dij deuntjes van bieveurbeeld Freddie Quinn zingt. Of “An die Nordseeküste” ook nog n rol speuld het wer nait vermeld. Wel kwam noar veuren dat uutsproaken as “Budder bei die Fische“ of „Schietwedder“ boeten de regio ook bekìnd binnen.

Uut n aander onderzuik kwam noar veuren dat zo’n zestg persìnt van d’ondervroagden nog geregeld dialekt sprekt. Ook gaven lu aan dat ze laifde vuilen veur en groots binnen op heur dialekt. Of dat deur richte en slichte toal komt ston der nait bie.

Zeker is wel dat de toukomst van welke streektoal din ook in belangrieke moate òfhankelk is van t belaaid dat de verantwoordelken uut stro zetten. Doarbie komt t aan op d’aanpak en veur welke doulgroepen dij de mainste levensvatboarhaid het.

Dat geldt ook veur t Grunnegs.

Proaten over t verleden is n schiere dieverdoatsie, mor der mout neudeg noadocht worden over t vervangen van d’olle nappenslaifkes.

De tied dringt……

Al joaren…..

Elitair Gronings

eltjedoddemaEen reactie plaatsen

Tegenwoordig is het “in” om te generaliseren. Vaak wordt het gedaan om een eigen mening kracht bij te zetten om zo de zienswijze en het gedrag van anderen te bekritiseren. Generaliseren gebeurt vaak met de intentie om zich af te zetten tegen een zgn. bevoorrechte groep. Die wordt dan afgeschilderd als zijnde arrogant, geprivilegeerd en hooghartig. Hand in eigen boezem steken is er meestal niet bij.

Zo kwam ik het woord ‘elitair’ tegen in een journalistieke bijdrage over het GRN streektaalfestival in het Kielzog in Hoogezand. In het verslag werd kritiek geuit op de organisatie en de invulling van het festival.

Een aantal kritiekpunten die werden genoemd:

  • Het is een treffen van oudere mensen, het is een vergrijsde bedoening;
  • De meeste bezoekers staan ver af van wat er onder jongeren leeft, waardoor de jeugd niet wordt bereikt;
  • De tijd in de ‘Grunneger wereld’ staat stil omdat er geen aansluiting is met een breder, diverser, jeugdiger publiek;
  • Het is elitair om het festval in een theater te houden;
  • Taalpuristen bepalen wel even hoe je Grunnegs hoort te spreken.

De kritiek is deels terecht maar op een aantal punten ook generaliserend. Zo kun je vraagtekens zetten bij de suggestie dat een groot deel van het huidige publiek elitair zou zijn en voornamelijk bestaat uit taalpuristen. Dat ook het Gronings aan verandering onderhevig is valt niet te ontkennen. Maar dat wil niet zeggen dat ieder maar zijn eigen gang kan gaan. Daarbij moet er onderscheid worden gemaakt tussen de spreek- en de schrijftaal. Spreektaal kan verschillen. Schrijftaal is een ander verhaal. Respect en waardering hebben voor een taal impliceert dat er nagedacht is over eensluidende spellingsregels en grammatica.

Verantwoord bezig zijn met welke taal dan ook houdt dus in dat je de afspraken over spelling en grammatica hanteert. Dan heb je echt recht van spreken. M.b.t. het Gronings is lang niet iedereen zich hiervan bewust. En dat komt omdat onze streektaal al decennia lang op z’n gat ligt.

Kritiek daarop is terecht…….

Dialekten

eltjedoddemaEen reactie plaatsen

Lestdoags las k n bericht over dialekten in Duutsland. Doar is onderzöcht welke van de verschillende dialekten t mooiste is. Der binnen doar ongeveer 20 dialektgroepen. Noa n eerste seleksie bleven der 10 over en as eerste wer t Bayerisch verkozen.

t Bliekt dat wanneer lu dat dialekt heuren ze vot denken aan baargen, meren, landschoppen en lu in klederdrachten. Aal pozitieve beelden dij as pozitief ervoaren worden. Boetendes ligt dit dialekt goud in t geheur. Körtom, t ropt aal mit mekoar pozitieve gevuilens op. Zulf denk ik dat t ook komt deur dij schiere vraauwlu dij tiedens d’Oktoberfesten op heur rondborstege dainbloaden de literse bierpullen rondbrengen.

Mor goud: twijdes is t Hamburgs worden. Wel dat proaten heurt het vot de reuk van zeewotter in de neuze mit n zeeman dij deuntjes van bieveurbeeld Freddy Quinn zingt. Of “An die Nordseeküste” ook nog n rol speuld het wer nait vermeld. Ook kwam noar veuren dat uutsproaken as “Budder bei die Fische“ of „Schietwedder“ boeten de regio ook bekend binnen. En wat “schietweer” mit n zoepenlocht is waiten ze overaal, ja.

Uut n aander onderzuik (Aktuelle Spracheinstellungen in Deutschland)

kwam noar veuren dat zo’n zestg persìnt van d’ondervroagden nog geregeld dialekt sprekt. Ook gaven lu aan dat ze laifde vuilen veur en groots binnen op heur dialekt. Of dat deur richte en slichte toal komt ston der nait bie.

Wat dat leste betreft: sprekers van twij of meer toalen lieken op loatere leeftied dement te worden as sprekers van mor ain toal. Of dit ook optreedt bie regionoale meertoaleghaid is nog nait bewezen. Zeker is wel dat de toukomst van welke streektoal din ook in belangrieke moate òfhankelk is van t belaaid dat je as verantwoordelken uut stro zetten. Essentieel is in elk geval welke strategie je hantaaiern en veur welke doulgroep de gekozen aanpak de mainste levensvatboarhaid het. Zo ook veur t Grunnegs.

Onderhaand dringt de tied.

Noast proaten over olle tieden mout ter ook noadocht worden over nije zoepennappen……