“Hest t ook mitkregen dat t leesniveau van de leerlingen op de Nederlandse schoulen slim onder de moat is?” Buurman Jan nam n hap van zien kouke en spuilde t vot mit n slok kovvie.

“k Heb t lezen,” zee ik. “In Duutsland schient t niks beter te wezen.”

“Nou, ik zeg die dit: t ligt nait bloots aan de leerkrachten,” zee buurman Jan. “Volgens mie binnen ze veul te veul tied kwiet aan verplichte nijmootse fratserijen. Din is t ook ja gain wonder dat lezen, mor ook reken en toal in de kniebe kommen. De drok van bakfietsbekstukken, genderdrammers en netuurneuzeloars dut de rest.”

“Vergeet prestoatsiedrok nait,” zee ik.

“Dat zee ik,” ging buurman Jan wieder. “Dou ik op de grondschoule zat haren wie dij fiebeldekwinten nait. Wie bogen ons over de boazesvoardegheden. d’Ainegste oepkes waren gimmestiek en op fietse noar n poule wotter om doar te poedeln tussen d’eendekreuze. En binnen wie doar minder van worden? Nee, mor tegenwoordeg störmt Jan en Alleman de schoulen binnen om fratsen aan de man te brengen. Ik zeg die dit: wie mouten zörgen dat t gezond verstand in t onderwies weerom komt. Onbenullen kinnen kinder vanalles wiesmoaken. En doar wordt d’haile soamenleven op termien de dupe van. Gain wonder dat ter n leroarentekört is. Man, wèl wil nou nog in zo’n heksenbrijpot waarken. Doarom hebben mien Griet en ik ons as leerkracht aanmeld. Wie hebben n broeskurzus volgd en mouten aankommen weke mit t wotter veur de dokter. En doarnoa gaait t loos.”

“Zo, dat is n goie impuls veur d’onderwieskwaliteit,” zee ik. “Juf Griet wie kent haar niet, meester Jan kan er wat van…..”

“Heb de gugel der mor mit. Ik zeg die dit: t is gewoon n mentaliteitskwestie,” vervolgde buurman Jan. “Mien Griet en ik loaten zain dat je op onze leeftied nait jengeln mouten over n vaardoagse waarkweek. Wie zemeln nait over de tied dij wie kwiet binnen aan de kinder en dat wie doarom nait aan schiere dingen toukommen. Man, en din dij Lèste Generoatsie. Dij is drok dounde om heur noam eer aan te doun. Ze proaten zokzulf t graf in. Alles wat n reloatsie het mit eulie en gas willen ze t laifst mörgen tot de wereld uut hebben. Ze denken dat elk van wind en zunne leven kin. En dat willen ze in n 4-doagse waarkweke realizeren. Dat volk leeft volgens mie kompleet lös van de waarkelkhaid.

Kiek dat je joe bekommern mouten over t klimoat is n ding wat zeker is, mor as wie dij deugdrammers heur gang goan loaten din is klimoat nait t belangriekste woar wie ons zörgen om moaken mouten. Veurdat de klimoatperblemen ons nekjen is der gain Lèste Generoatsie meer. Ik heb nou al meelieden mit d’allerlèste dij overblift. Der is din gain aine meer om dij t graf in te droagen. Volgens mie leven dij lu in n aandere wereld. As je zeggen dat je gain toukomst meer hebben din hejje dij dus al achter joe.

Kom, ik goa weer noar mien Griet. Wie mouten veur ons diplomoa nog even wat lezen en wat puntjes op de “i” zetten. Tjeu.”

Buurman Jan luip deure uut. Hai haar geliek. Ach, mit t Grunnegs is t ja nait aans. Ik las dat ter lu binnen dij heur meziekploug Raiger nuimen, de benoamen van n vogel is. Dij lu beschikken dudelk nait over d’elementaire kennis van onze streektoal. ‘Zingen in t dialekt is leuk’ volgens de zanger. Mor streektoal verdaint meer: gevuil, zörgvuldeghaid en laifkozen, net as d’aaier van de raaigers in n raaigersnust.

Ach, as t knipt en weer knipt kin je aaltied nog spijen as n raaiger….